انگاره زبانشناختی تولید و پردازش خبر: رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی

thesis
abstract

موضوع تولید خبر و فرایندهای مرتبط با آن بهعنوان پدیدهای پر ارزش در جهان اطلاعرسانی و محصول اصلی ارایه شده در رسانههای خبری از دیر باز مورد توجه پژوهشگران حوزههای مختلف به ویژه زبانشناسان و پژوهشگران رسانه و خبرنگاری بوده است. این پژوهشها در دو دهه اخیر و با شکلگیری و گسترش جریان تحلیل گفتمان انتقادی رشد شایان توجهی داشته است، بهگونهای که افرادی چون فاولر، فرکلاف، ون دیک، ون لیون و وداک به تحلیل اخبار و زبان خبر در چارچوب این رویکرد تحلیل متن پرداختهاند. در عرصه مطالعات رسانه نیز مفهوم "ارزشهای خبری" بهعنوان ملاکهای گزینش و انتشار خبر از ابتدای قرن بیستم در آمریکا مورد توجه قرار گرفت و پس از انتشار مقاله پیشرو و جریان ساز گالتانگ و روژ (1965) به دغدغه خاطر بسیاری از محققان عرصه رسانه و زبانشناسان مبدل گشت بهگونهای که در طول نیم قرن اخیر فهرستهای متعددی در زمینه ارزشهای خبری منتشر گردید که هر یک از منظر خاص خود به معرفی و توصیف عناصر تأثیرگذار در تبدیل رخداد به خبر پرداختهاند. با توجه به این پیشینه غنی و دستاوردهای زبانشناسی در زمینه زبان خبر از یک سو و اثبات ناکارآمدی فهرستهای ارایه شده در زمینه ارزشهای خبری از دیگر سو ارایه انگارهای جامع از فرایند تولید خبر که بتواند ضمن بهره بردن از مزایای پژوهشهای پیشین و همسو کردن این پژوهشها با یکدیگر، برطرف کننده کاستیهای موجود در زمینه گزینش و تولید خبر باشد ضروری مینماید. هدف اصلی رساله، معرفی این انگاره و بخشهای مختلف تشکیلدهنده آن است. دادههای پژوهش حاضر شامل مشاهدات میدانی و مصاحبههای هدفمندی است که به شیوه قومنگارانه با خبرنگاران و فعالان مطبوعاتی انجام گرفته و همچنین به منظور بررسی نقش عوامل فرا زبانی به ویژه ایدئولوژی در تولید خبر، دادههای مطبوعاتیای که به صورت تصادفی از میان اخبار و مقالات رسانههای بینالمللی در زمینه پرونده هسته ایران انتخاب گردیدند نیز در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی مطالعه شد. رساله حاضر در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی و با استفاده از دادههای مطبوعاتی و مشاهدات و مصاحبههای میدانی، انگارهای زبان شناختی از فرایند تولید خبر ارایه میکند که ماهیتی چند سطحی و کل نگرانه داشته و ابعاد و سطوح مختلف زبانی و فرازبانی دخیل در تولید خبر را شامل میشود. این انگاره شامل چهار سطح است که با یکدیگر رابطه زمانمند و دیالکتیک داشته و توسط بخشی به نام فراسطح که شامل عناصر فرازبانی از جمله ایدئولوژی، روابط قدرت و رقابت است کنترل میگردند. رساله حاضر اصول گرایس را بهعنوان ارزشها یا ملاکهای زبانی تولید خبر در سطح نگارش، مطرح و برای این فرضیه شواهد مختلف مطبوعاتی و قوم نگاری ارایه میکند.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

انگاره زبان شناختی نگارش و گزینش خبر: رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی

اگرچه از دیرباز زبان شناسی به خبر، به عنوان گونه ای از متن، توجه ویژه ای داشته، بیشتر پژوهش های این حوزه بر تحلیل صرف متون خبری و شناسایی ویژگی های زبانی آن ها تمرکز یافته و توجه زبان شناسان و محققان علوم رسانه بیشتر به تعیین مجموعه ای از ملاک های گزینش خبر یا «ارزش های خبری» و ارائه فهرست های مختلف از این معیارهای گزینش معطوف بوده است. مقاله حاضر بر آن است تا به این پرسش ها پاسخ دهد: چگونه می ...

full text

تحلیل شیوه های بازنمایی گزینش خبر، بر مبنای رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی

در این پژوهش که در چارچوب تحلیل­ گفتمان ­انتقادی انجام شده است، خبر رسانه­ها بررسی می شود؛ زیرا رسانه­ها بیش از متون دیگر، موضوع تجزیه و تحلیل ­گفتمان قرار می­گیرند. هدف کلی مقاله، پایه­ریزی یک چارچوب تحلیلی برای پژوهش در نظم گفتمان رسانه­ای معاصر است. نگارندگان می خواهند تأثیر عوامل غیر زبانی را بر گزینش واژگان به کار رفته در خبر رسانه­ها، بررسی و تحلیل کنند. داده­های پژوهش از اخبار چهار رادیو...

full text

انگارة زبان شناختی نگارش و گزینش خبر: رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی

اگرچه از دیرباز زبان شناسی به خبر، به عنوان گونه ای از متن، توجه ویژه ای داشته، بیشتر پژوهش های این حوزه بر تحلیل صرف متون خبری و شناسایی ویژگی های زبانی آن ها تمرکز یافته و توجه زبان شناسان و محققان علوم رسانه بیشتر به تعیین مجموعه ای از ملاک های گزینش خبر یا «ارزش های خبری» و ارائة فهرست های مختلف از این معیارهای گزینش معطوف بوده است. مقالة حاضر بر آن است تا به این پرسش ها پاسخ دهد: چگونه می ...

full text

زن در ضرب‌المثل‌های فارسی: رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی

پژوهش حاضر به تحلیل ‌انتقادی گفتمان ضرب‌المثل‌های زنان و مقایسة آن‌ها در دو فرهنگ کوچه و امثال و‌ حکم می‌پردازد. پیکرۀ بررسی‌شده شامل همة ضرب‌المثل‌های زنان در دو فرهنگ است. چهارچوب نظری رویکرد فرکلاف و در مواردی، رویکرد هلیدی ـ متیسن، به‌ویژه فراکارکرد متنی است. روش پژوهش شامل مؤلفه‌های کیفی و کمی است. مؤلفه‌های کیفی ابزارهای تحلیل گفتمان انتقادی و رویکرد کمی محاسبۀ پایایی پرسش‌نامه‌ها بر اساس...

full text

تحلیل گفتمان انتقادی در آثار محمود استادمحمد با رویکرد فمینیستی

محمود استادمحمد یکی از نویسندگان مطرح ایران و از جمله نویسندگان کارگاه نمایش، گروهی از هنرمندان آوانگارد تئاتر قبل از انقلاب در ایران است. در آثار او سایر نمایشنامه‌نویسان ایرانی، نقش زنان، نقشی چالش برانگیز است. از سویی در میان نویسندگان نسل استادمحمد کمتر با نمایشنامه‌نویسان زنان روبرو هستیم و به جز مواردی معدود، گفتمان‌های رایج در تئاتر ایران قبل از انقلاب، توسط نویسندگان مرد رقم خورده است. ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم انسانی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023